Сүүлд нэмэгдсэн

Онцлох

Шинэ мэдээ

Дорноговь аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс 12 настай охиныг хөнөөсөн этгээдийн шүүх хурлыг дөрөвдүгээр сарын 16-ны 09.00 цаг хүртэл хойшуулуулах шийдвэр гаргажээ. 

Нийслэлийн прокурорын газраас 2023 оны аравдугаар сарын 3-ны өдөр Дорноговь аймгийн Сайншанд сумаас бага насны хүүхдийг такси үйлчилгээнд явж байгаа мэтээр хууран мэхэлж машиндаа суулган хүчээр авч явж хүчиндэн, улмаар гэмт хэргээ нуун далдлах зорилгоор амь насыг нь хохироосон Г.Г-д холбогдох хэргийг энэ оны хоёрдугаар сард яллах дүгнэлт үйлдэн Дорноговь аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд шилжүүлсэн.

2024 оны гуравдугаар сарын 19-нд шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэг болж, хэргийг гэм буруугийн хуралдаан руу шилжүүлэн, хурлыг өнөөдөр 09.00 цагт Дорноговь аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд хийхээр товлоод байсан юм. Гэвч хохирогчийн талаас өмгөөлөгч авах хүсэлт гаргасан тул дөрөвдүгээр сарын 16-ны 09.00 цаг хүртэл шүүх хурлыг хойшуулуулах шийдвэр гаргажээ. 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Зам засвар арчлалтын хүрээнд энэ онд нийслэлийн 17 байршилд авто замыг засаж шинэчлэхээр төлөвлөөд байна. Мөн замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, авто замын сүлжээг нэмэгдүүлэх хүрээнд 31 байршилд авто зам, замын байгууламж барих төсөл хэрэгжиж байгаа юм. Энэ талаар Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын холбогдох мэргэжилтнүүдээс тодрууллаа.

Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын Засвар арчлалтын хяналтын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Ганбат:

-2024 онд Нийслэлийн замын сангийн хөрөнгөөр зургаан дүүргийн 17 байршилд 19.5 км авто замыг засаж шинэчлэхээр төлөвлөөд байна. Жишээлбэл, Намъянжүгийн гудамж буюу Зүүн дөрвөн замаас Нарантуул захын уулзвар хүртэлх авто зам, Амгалангийн зам буюу Ботаникаас Улиастайн гүүр хүртэлх авто зам зэрэг насжилт хэтэрч, удаан хугацаанд их засварт ороогүй замуудыг шинэчилж сайжруулна. Авто замыг засаж шинэчлэх ажлын худалдан авах ажиллагааг зохион байгуулж, гүйцэтгэгчээ сонгон шалгаруулсан бөгөөд гэрээ байгуулах шатандаа орсон.

-Зам засвар шинэчлэлийн хүрээнд ямар ажлууд гүйцэтгэх вэ?

-Засвар шинэчлэлийн хүрээнд авто замын хучилтын хийцийг хүчитгэн, инженерийн шугам сүлжээг замын түвшинд тааруулж, шаардлагатай тохиолдолд хашлага болон явган замд засвар үйлчилгээ хийн, тэмдэг тэмдэглэгээг бүрэн сэргээнэ. Мөн авто замын урсгал засварын хүрээнд замын нүхэн эвдрэлийг засах, нуман заадас буюу хагарлыг гагнах, тэмдэг тэмдэглэгээг сэргээх зэрэг ажлыг тогтмол гүйцэтгэх юм.

-Засварын ажлууд хэзээнээс эхлэх вэ. Тухайн замыг ямар хугацаанд засаж шинэчлэх вэ?

-Зам засвар арчлалтын ажлыг дөрөвдүгээр сарын 10-наас эхлүүлэхээр төлөвлөж байна. Арваннэгдүгээр сарын 20 хүртэл тогтмол хийнэ. Авто замуудыг засварлахдаа 72 цагийн өмнө олон нийтэд мэдээлж, иргэдийн хөдөлгөөнд саад учруулахгүйгээр хэсэгчилж хаан, 24-48 цагийн хугацаанд засварын ажлыг гүйцэтгэх юм. Энэ жилийн хувьд их хэмжээний хур тунадас, шар усны үер зэргээс шалтгаалан авто замд эвдрэл гэмтэл их гарч байна. Энэ тохиолдолд хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах үүднээс яаралтай арга хэмжээ авч, хүйтэн асфальт бетоноор нүхэн эвдрэлийг засах зэрэг ажлыг хийж байгаа.

-Өнгөрсөн жил болон энэ жил хур тунадас их хэмжээгээр орлоо. Засвар шинэчлэл хийх замуудад борооны ус зайлуулах шугам байгаа юу. Ус зайлуулах шугамгүй замуудад шинээр хийх үү?

-Энэ онд засвар шинэчлэл хийх авто замууд ус зайлуулах ил болон далд шугамтай. Засвар арчлалт хийхдээ тухайн шугамуудыг авто замын түвшинд тааруулж, гадаргуу дээрх усыг бүрэн хүрээн авах нөхцөлийг бүрдүүлэн, цэвэрлэгээ үйлчилгээг бүрэн хийнэ.

Нийслэлийн Замын хөгжлийн газрын Авто замын хяналтын мэргэжилтэн Б.Түшиг-Эрдэнэ:

-2023-2024 он дамжин хэрэгжиж буй авто зам, замын байгууламжийн 31 төсөл, арга хэмжээ байна. Үүнд нийт 32 км авто зам, 828 метр гүүрийн ажил бий. Бүгд гүйцэтгэгч нь шалгарч, тодорхой хэмжээний ажлыг эхлүүлээд хийчихсэн байгаа. Тухайлбал, томоохон авто замуудын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулах үүднээс Яармагаас Нэгдүгээр хороолол хүртэл, Шархадны эцсээс Улиастай хүртэл авто зам барьж байна. Авто зам барих технологийн дагуу +5-аас дээш хэмтэй нөхцөлд замын ажил хийдэг учраас дөрөвдүгээр сарын 15-наас тухайн ажлуудыг үргэлжлүүлж, арваннэгдүгээр сарын 30 хүртэл хийх төлөвлөгөөтэй ажиллаж байна.

НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил нарын өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийн болон Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн талаар Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн асан, хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ц.Сарантуяатай ярилцлаа. Тэрээр МУИС-ийн Хууль зүйн сургуульд Үндсэн хуулийн процессын эрх зүй хичээлийг 30 орчим жил зааж, энэ сэдвээр хэд хэдэн ном, олон арван эрдэм шинжилгээний өгүүлэл бичиж хэвлүүлсэн бөгөөд Үндсэн хуулийн цэцийн тухай эдгээр болон өмнөх хууль тогтоомжийн төслүүдийг боловсруулах, мэргэжил, арга зүйн туслалцаа үзүүлэх Ажлын дэд хэсэгт ажиллаж ирсэн юм.

– Хуулийн төсөлд Улсын дээд шүүхээс Цэцийн гишүүнд санал болгох нэр дэвшигч нь хяналтын шатны шүүхийн шүүгч байхаар тусгажээ. Энэ заалтыг Үндсэн хуулийн 65.5-т “Үндсэн хуулийн цэцийн бүрэлдэхүүнд Ерөнхийлөгч, Улсын Их Хурлын гишүүн, Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүн, Улсын дээд шүүхийн шүүгч орж үл болно” гэж заасантай зөрчилдөнө гэх зарим эрдэмтэн ярьжээ. Харин, хууль санаачлагч Цэцийг Үндсэн хуулийн шүүх гэж үзэж буй учраас Цэцийн гишүүнд тавих болзол, шаардлагыг өндөрсгөөд зогсохгүй Улсын дээд шүүхээс Цэцэд санал болгох гурван гишүүн заавал хяналтын шатны шүүгч байхаар зохицуулсан гэж чуулган дээр ярьж байсан. Энэ талаар таны байр суурь юу вэ? Энэ зохицуулалт Үндсэн хуулийн 65.5-ыг үнэхээр зөрчих үү?

– Үндсэн хуулийн цэц нь Үндсэн хуулийн хэрэгжилтийг сахин хамгаалах чиг үүрэг бүхий шүүх юм. Иймд шүүхийн журмаар ажиллана. Улсын дээд шүүх нь хяналтын шатны шүүгчдээс Цэцийн гишүүнд нэр дэвшүүлэхээр төсөлд орсон нь Цэцийн маргаан шийдвэрлэх ажиллагааг шүүхийн үйл ажиллагааны зүй тогтолд илүү нийцүүлэхэд дөхөмтэй. 

Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын шүүхийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн 2 дугаар зүйлийн 6-т зааснаар, хяналтын шатны шүүхийн шүүгч Цэцийн гишүүнээр томилогдсон бол түүнийг хяналтын шатны шүүхийн шүүгчийн албан тушаалаас нь “чөлөөлөх” заалтыг Шүүхийн тухай хуулийн 40.2.10-т оруулахаар тусгажээ. Иймд энэ хоёр албыг зэрэгцүүлж хашихгүй тул Үндсэн хуулийн холбогдох заалттай зөрчилдөх боломжгүй.

Зарим улсад, үндсэн хуулийн шүүхийн шүүгчээр томилуулах дээд шүүхийн шүүгчийн тоог хуульчилсан байна. Жишээ нь, ХБНГУ-ын Холбооны Үндсэн хуулийн шүүх хоёр танхимтай, нийт 16 шүүгчтэй. Үүнээс 6 нь буюу танхим тус бүрд 3 шүүгч Холбооны дээд шатны шүүхийн шүүгч байхаар хуульчилсан нь Үндсэн хуулийн шүүхийг шүүхийн зүй тогтлоор нь ажиллах боломжийг хангах зорилготой. Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд хуульд заасан бусад байгууллагаас нэр дэвшиж байгаа хүн дээрх болзлыг хангасан байх шаардлагагүй.

– Цэцийн тухай хууль тогтоомжийн төслийн томоохон шинэчлэлийн нэг бол Цэц үндсэн эрхийн маргаан шийдвэрлэх зохицуулалт гэж хуульч санаачлагч нар хэлж байгаа. Гэтэл, зарим хүн Цэц үндсэн эрхийн маргааныг хянан шийдвэрлэвэл шүүхийн шийдвэрийг хянах болж, Үндсэн хуулийг зөрчинө гэж ярьжээ. Тодруулбал, Үндсэн хуулийн 50.1-д “Улсын дээд шүүхийн шийдвэр шүүхийн эцсийн шийдвэр байх”-аар заасныг зөрчинө. Мөн Үндсэн хуулийн 66.2-д “шүүхийн шийдвэр”, “Дээд шүүхийн шийдвэр” Үндсэн хуульд нийцсэн эсэх асуудлыг хянан шийдвэрлэхээр заагаагүй гэжээ. Энэ талаар Та байр сууриа илэрхийлнэ үү? Одоогийн Үндсэн хуулийн хүрээнд Цэц үндсэн эрхийн маргааныг тухайн иргэний өргөдлөөр хянан шийдвэрлэхээр хуульчлах боломжтой юу?

– Үндсэн хуулийг хамгаална гэдэг нь үндсэн эрхийг хамгаалахтай агаар нэг. Учир нь Үндсэн хууль нь үндсэн эрхийг ард иргэддээ эдлүүлэх баталгаа нь байх учиртай. Улсын дээд шүүх салбар хууль зөрчигдсөн эсэхийг хянадаг. Улсын дээд шүүхийн гаргасан шийдвэр нь шүүхийн эцсийн шийдвэр байна гэдэг нь Дээд шүүхийн хэрэглэж байгаа салбар хуулиудад хамаарна. Үндсэн хуулиас бусад хуулийг хэрэглэсэн Дээд шүүхийн шийдвэр эцсийнх л байна. Дээд шүүх бусад хуулийг зөв хэрэглэсэн эсэхийг Цэц хянахгүй.

Харин ердийн болон дагнасан шүүхүүд салбар хуулийг хэрэглэхдээ Үндсэн хуулийг буруу ойлгож, тайлбарлах явдал гарахаас болгоомжилж үндсэн хуулийн шүүхүүд дээд шатны шүүхийн шийдвэрийг Үндсэн хуульд хэмжин хянадаг зүй тогтол байдаг. Ердийн нэг жишээ татахад, шүүх хуралдаанд бичлэг хийхийг зөвшөөрөөгүй нь мэдээлэл авах эрхийг зөрчиж байна гэж иргэд үзээд бүх шатны шүүхээр яваад заргаа авч чадаагүй тохиолдолд үндсэн хуулийн шүүхэд хандах боломжтой болно гэсэн үг. Үндсэн хуулийн шүүх нь мэдээлэл авах эрхийн цар хүрээг үндсэн хуулийн эрх зүйн үүднээс тодорхойлоод, шүүхийн танхимд бичлэг хийх нь мэдээлэл авах эрхэд хэр хамаарч байгаа эсэхийг, мэдээлэл авах эрхэд энэ тохиолдолд хязгаар тавигдах эсэхийг тогтоож эдгээр иргэдийн Үндсэн хуульд заасан мэдээлэл авах эрх зөрчигдсөн эсэхийг тогтооно гэсэн үг. Хэрэв холбогдох шүүхийн хэрэглэсэн хууль Үндсэн хууль зөрчсөн гэж үзвэл Үндсэн хуулийн шүүх уг хуулиа үндсэн хуульд нийцүүлэхийг хууль тогтоогчид үүрэг болгох учиртай. Цэц үндсэн эрхийн хяналт хэрэгжүүлдэг болбол, Цэц нь Улсын дээд шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгохгүй, харин Улсын дээд шүүх шийдвэрээ Үндсэн хуульд нийцүүлж өөрөө өөрчлөхөөр хуулийн төсөлд орсон юм.

Үндсэн хуульд Дээд шүүхийн шийдвэрийг Цэц хянана гэж хуульчлах зайлшгүй  шаардлага байхгүй. Дээд шүүх болон бусад шүүхүүд иргэдийн эрхтэй холбоотой асуудал шийдвэрлэдэг тул үндсэн эрхийн маргаан шийдвэрлэнэ гэж заахад хангалттай. Шинжлэх ухаанд, мөн улсуудын практикт үндсэн эрхийн хяналт түгээмэл хэрэгждэг бөгөөд үүнийг нэг мөр ойлгодог юм билээ.

– Өргөн мэдүүлсэн төслөөр иргэн Үндсэн хуулийн 66.2.1, 66.2.2-т заасан буюу хууль, зарлиг, Засгийн газрын шийдвэр Үндсэн хууль зөрчсөн гэсэн мэдээллийг Цэцэд гаргах эрхийг хассан гэж шүүмжилжээ. Төсөлд үнэхээр ийм агуулга орсон уу?

– Шүүхэд мэдээлэл гаргах эрхийг Венецийн комисс, мөн олон жил тогтвортой ажиллаж байгаа үндсэн хуулийн шүүхтэй улсууд дэмждэггүй. Учир нь энэ нь үндсэн хуулийн шүүхийг улс төржүүлэх, шүүхийн зүй тогтлоор ажиллах нөхцөлийг хязгаарлах арга хэрэгсэл гэж үздэг. Гэхдээ Шинэчилсэн найруулгын төсөлд энэ эрхийг хасаагүй үлдээсэн. Харин “нийтийн ашиг сонирхлыг” хамгаалах зорилгоор Үндсэн хуулийн 66.2-т заасан маргаантай асуудлаар Цэцэд хандаж мэдээлэл гаргана гэж тодотгожээ. Цэцэд хандах хугацааны талаар шинэ зохицуулалт орсон. Тэгэхлээр, хуульд заасан хугацааны дотор мэдээлэл гаргана гэсэн үг. Харин хууль болон УИХ-ын шийдвэрийн талаар хэдийд ч мэдээлэл гаргаж болохоор төсөлд зохицуулсан. Өөрөөр хэлбэл УИХ-ын шийдвэрийн талаар мэдээлэл гаргахад хугацааны хязгаарлалт байхгүй.

– Цэцийн гишүүнийг эгүүлэн татах талаар хуулийн төсөлд хэрхэн туссан бэ? Төслийн уг зохицуулалт Үндсэн хуульд нийцэж байгаа юу?

– Эдүгээ үйлчилж байгаа Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуульд Цэцийн гишүүн зөвхөн гэмт хэрэг үйлдсэнийг нь шүүх тогтоосон бол эгүүлэн татах тухай заалт байсан бол төсөлд үүн дээр нэмээд Цэцийн гишүүн хууль зөрчсөн тохиолдолд түүнийг эгүүлэн татахаар өргөжүүлэн заасан. Төсөлд мөн энэхүү ажиллагаа хэрхэн ямар журмаар хэрэгжихийг тусгасан байна. УИХ нь Чуулганы хуралдааны дэгд заасны дагуу энэ талаарх саналаа Цэцэд хүргүүлж эгүүлэн татах эсэх асуудлыг Цэцийн нийт гишүүний хуралдаанаар хэлэлцэж нууц санал хураалтаар, гуравны хоёрын саналаар шийдвэрлэхээр орсон. Энэ талаар мөн анх илгээсэн байгууллагын саналыг авч асуудлыг УИХ дээр Чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд заасны дагуу шийдвэрлэхээр орсон байна. Энэ бүх процесс улс болгонд өөрийн гэсэн онцлог, зүй тогтолтой хэрэгждэг. Манайд ч эгүүлэн татах эсэх асуудлыг Үндсэн хуульд нийцүүлэх хүрээнд процессжуулж оруулахыг зорьсон гэж ойлгож байна.

Цэцийн гишүүн гэмт хэрэгт холбогдсон тухай хэвлэлээр заримдаа бичигддэг. Гэтэл, энэ тухай мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулах гэхээр Цэцийн гишүүний халдашгүй байдал саад болдог гэж ярьдаг. Цэцийн гишүүнд холбогдуулан үүсгэсэн гэмт хэргийг мөрдөн шалгах явцад уг гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх боломжтой юу? Энэ талаас төсөлд хэрхэн туссан бэ? Төслийн зохицуулалт Үндсэн хуулийн зөрчил үүсгэнэ гэж зарим хүн ярьсантай та санал нэг үү?

– Цэцийн гишүүн хууль бусад хэм хэмжээ зөрчсөн эсэх талаар хэвлэлд бичигдэж байсан. Харин гэмт хэрэгт холбогдсон бол мөрдөн шалгах явцад уг гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх шаардлагатай гэж үзвэл энэ тухай саналаа Улсын ерөнхий прокурор Цэцэд хүргүүлнэ. Цэцийн нийт гишүүн хуралдаад асуудлыг нууц санал хураалтаар шийдвэрлэнэ. Энэ заалт одоо хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа хуульд ч мөн байгаа. Төслөөр энэхүү заалтыг хэрэгжүүлэх журмын арай дэлгэрэнгүй болгожээ гэж харсан.    

– Цэцийн гишүүн Цэцэд ирүүлсэн хүсэлт, мэдээлэл, өргөдлийг дангаар хянан Үндсэн хуулийн маргаан үүсгэх эсэх талаар тогтоол гаргадаг зохицуулалтыг хасаж, уг чиг үүргийг Ерөнхий бүртгэгч гэж Цэцийн нэг ажилтанд өгсөн нь ухралт гэж ярьжээ. Тийм ухралтын шинжтэй зохицуулалт туссан юм уу? Хуулийн төслийн дагуу Ерөнхий бүртгэгчийн чиг үүрэг юу вэ? Энэ талаарх гадаад улсын сайн туршлагаас та хуваалцана уу?

– Цэцэд ирүүлсэн өргөдөл, мэдээлэл, хүсэлт хуульд заасан хэлбэрийн шаардлага хангасан эсэх, Цэцэд хандах хугацааны дотор хандсан эсэх, өргөдөл, мэдээлэл, хүсэлтэд тусгах шаардлагатай хуульд заасан мэдээллийг тусгасан эсэхийг Ерөнхий бүртгэгч хянаж буцаах эсхүл бага суудлын бүрэлдэхүүнд гардуулахаар төсөлд туссан. Ерөнхий бүртгэгчийн ажил нь нэг ёсны захиргааны ажил юм. Мөн Ерөнхий бүртгэгчийн хариуг эс зөвшөөрвөл Цэцэд дахин хандаж болохоор төсөлд оруулжээ.

Харин өргөдөл, мэдээлэл, хүсэлт хуульд заасан шаардлага хангасан тохиолдолд Цэцэд маргаан үүсгэх эсэхийг өмнө нэг гишүүн дангаараа шийдвэрлэдэг байсан бол төсөлд Бага суудал буюу 3 гишүүний бүрэлдэхүүнтэй шийдвэрлэдэг болж байгаа нь асуудалд илүү ул суурьтай хандах боломж олгож байгаа юм. Ер нь үндсэн хуулийн шүүхтэй улсуудад тус шүүхүүд нь маргаан үүсгэх эсэх асуудлыг ямагт бүрэлдэхүүнтэй шийдвэрлэдэг, өөрөөр хэлбэл, нэг гишүүний саналаар шийдвэрлэдэггүй гэдэг нь хараат бус байдлыг хамгаалах нэг нөхцөл гэж үздэг нь харагдсан. Энэ нь мөн өргөдөл, мэдээлэл, хүсэлт гаргаж буй этгээд болон хариуцагчийн эрх ашигт ч илүү нийцэх учиртай.            

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Засгийн газрын энэ сарын 27-ны өдрийн хуралдаанаар Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын гүүрийг хамтран барих тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн төслийг хэлэлцэн дэмжсэн юм.

Гадаад харилцааны яамнаас уг төслийн хэлэлцээг ахлан, хятадын талтай тохиролцох ажлыг удирдан зохион байгуулсны дүнд 10 гаруй жил гацаад байсан Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замыг холбох, түүний бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэх эрх зүйн үндэс нь тавигдаж байна.

Энэхүү хэлэлцээрээр “Гашуунсухайт-Ганцмод” төмөр замын боомтын улсын хилийн шугам дайран өнгөрөх цэг дээр төмөр замын гүүрийн тулгуур, бусад обьектын барилга угсралтын ажлыг хамтран гүйцэтгэх харилцааг зохицуулах юм гэж ГХЯ-наас мэдээллээ.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Улаанбаатар, 2024 оны гуравдугаар сарын 29

 Нийслэлийн Ерөнхий Боловсролын 23 дугаар дунд сургуулийн сурагчид гуравдугаар сарын 28-ны өдөр Г.Занабазарын нэрэмжит Дүрслэх урлагийн музейд “Эрдэм” үзэсгэлэнгээ дэлгэлээ. Энэ нь тус сургуулийн  “Хос уянга” монгол бичгийн клубийн сурагчдын уран бүтээлийн 3 дахь үзэсгэлэн юм.


“Хос уянга” клуб 2014 онд “Айсуй”, 2018 онд “Тэмүүлэл” үзэсгэлэнгээ толилуулж байсан бол ийнхүү гурав дахь удаагийн үзэсгэлэнгээ 3-р сарын 28-30-ны өдрүүдэд, үнэ төлбөргүй дэлгэж байгаа ажээ.


Үзэсгэлэнгийн талаар Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн Ерөнхий боловсролын 23 дугаар сургуулийн монгол хэл, бичгийн багш Н.Золжаргалаас тодрууллаа.Та бүхэн үзэсгэлэнгээ хэр хугацаанд бэлтгэв?


-Бид хамгийн сүүлд 2018 онд “Тэмүүлэл” хэмээх үзэсгэлэнгээ гаргаад түүнээс хойш дахин үзэсгэлэн гаргах төлөвлөгөөтэй ажиллаж байсан. Гэвч цар тахлын улмаас төлөвлөгөө маань хойшлоход хүрсэн.


Энэ удаагийн үзэсгэлэнг хүүхдүүд маань нэг жилийн хугацаанд бэлтгэлээ. Үзэсгэлэнд оролцсон сурагчдын зарим нь 6 жил монгол бичиг, уран бичлэгт суралцсан бол нэг сар бэлдсэн сурагч ч байгаа.


Үзэсгэлэнг сонирхож байхад төгсөгчдийн бүтээл бас харагдлаа?


-Тийм ээ. “Хос уянга” клубийн хүрээнд үзэсгэлэнгээ гаргаж байгаа учраас суралцаж байгаа болон клубийн төгсөгчдөө, багш нараа бас хамруулахыг зорьсон юм. Манай клуб үндэсний монгол бичгээ сурч эзэмших, судлан сурталчлах, түгээн дэлгэрүүлэхэд хувь нэмрээ оруулахын төлөө 14 жил тасралтгүй үйл ажиллагаа явуулж байна. 


Үзэсгэлэнд нийт хэдэн бүтээл дэлгэсэн бэ?


-Үзэсгэлэнд 30 шахам хүний 60 орчим бүтээлийг толилуулж байна.

Энэхүү үзэсгэлэнгийнхээ ач холбогдлын талаар юу хэлэх бол?


-Манай энэ  удаагийн болоод өмнөх бүх үзэсгэлэнгийн ач холбогдол гэвэл, ерөөс эдүгээ цагт монгол хэл соёлоо хүүхдүүддээ сурталчлах, түгээн дэлгэрүүлэх, бичиг соёлоо эрхэмлэн дээдлэх үзэл санааг суулгах зорилготой. Энэ зорилгоо бид мөн хэрэгжүүлж чадаж байгаадаа баяртай байна. Тиймээс өнөөдөр өөр өөрсийнхөө бичвэр, бүтээл, мөн хамт олноороо бахархсан, аз жаргалтай сайхан өдөр тохиож байна.


Энэ ташрамд, энэхүү сайхан үзэсгэлэнг гаргахад дэмжиж ажиллаж байгаа 23-р сургуулийнхаа захиргаа болон бусад байгууллага, хамт олондоо маш их баярлалаа.

Эх сурвалж: Montsame.mn

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

МУГЖ Л.Баттулгын охин Б.Биндэрьяа АНУ, Австрали, Канад, Англи улсын их дээд сургуулиудаас суралцах урилга авсан талаар бид өмнө мэдээлж байсан. Тэгвэл өнөөдөр сургуульдаа элссэн талаар МУГЖ Л.Баттулга өөрийн цахим хуудсаараа дамжуулан мэдээлжээ. Тодруулбал,

“Сайхан мэдээтэй өглөө эхэллээ. Охин маань мөрөөдлийн Top сургуульдаа оржээ. Дэлхийд 9-рт эрэмблэгддэг UC Berkeley их сургуулийг сонгосон байна. Баяр хүргэе. Бас дээр нь

University of Washington – World rank 25, Fordham University – $251,600 тэтгэлэг авчээ. Аав ээжийгээ их баярлуулж бна даа үр минь өшөө илүү хичээгээрэй” хэмээсэн байна.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

УИХ-ын отгон чуулган өнгөрсөн долоо хоногт эхэлж, чуулганыг нээж УИХ-ын дарга Г.Занданшатар “…Алдаанаасаа суралцсан, гажуудлаа зассан, тогтолцоогоо чамбайруулсан, хөгжлөө түргэтгэн, үндэстнээ хүчирхэгжин урагшлуулах “шинэ” 30 жилийг эхлүүлэх түүхэн цаг үеийн гэрч, оролцогч нар болон та бид энд сууж байна…” хэмээв. Энэ өгүүлбэрийг онцолсны учир ердөө хоёр сарын өмнө “Алдаанаасаа суралцаж, гажуудлаа засах” маш том боломжийг энэ парламент алдлаа.

Улс хөгжих, мөнгөтэй болох, бизнесүүд өндийх, төгрөгийн ханш чангарах, өргөн хэрэглээний барааны үнэ тогтвортой байх, экспорт импорт нэмэгдэх зэрэг эдийн засгийн бүх урсгал ерөөсөө хөрөнгө оруулалттай холбоотой. Гэвч бид хуулиараа, хүмүүсээрээ, үзэл хандлагаараа гадныхныг элдэн хөөчихсөн. Үүнийхээ горыг ч хангалттай амсч ирлээ. Хөрөнгө оруулагчдыг элдэн хөөсөн 2012 оны эдийн засгийн уналтаас хойш бүтэн 12 жил Монгол Улс тогоон дотроо тэмцэлдсэн.

Уг нь өнгөрсөн дөрвөн жил, түүний өмнөх парламент ч, тэр битгий хэл сөрөг хүчнийхэн амаа чилтэл ярьж ирсэн сэдэв бол хөрөнгө оруулалт, түүнийг татах хууль эрх зүйн орчны асуудал байв. Хөрөнгө оруулагчдын хүсдэг гол зүйл тодорхой, таатай, тогтвортой хууль эрх зүйн орчин л байдаг. Тэгвэл энэ хүрээнд Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Ч.Хүрэлбаатар Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн төслийг шинэчлэн найруулж, УИХ-д өргөн барьсан. Хуулийн шинэчилсэн төслийн хоёр зүйл заалт олны анхаараалд орсон нь товчхондоо Монгол Улс хар, саарал жагсаалтаас гарсан амлалтаа хэрэгжүүлэхийн тулд хөрөнгө оруулагчдаас татах 100 мянган ам.долларын босгыг болиулсан. Нөгөө нь өмнөх хуулийн “эзэмшүүлэх” заалтыг хасч, газрыг 15-60 хүртэл жилээр гэрээний үндсэн дээр ашиглуулах, уг хугацааг гэрээний анхны нөхцөлөөр нэг удаа 40 хүртэл жилээр сунгах гэсэн заалтыг хэвээр үлдээсэн явдал байв. Хөрөнгө оруулагчдын хүлээлтэнд байсан энэ хуулийн төсөл өнөөдрийн хөгжил дэвшилтэй, хүн төрөлхтний мэдлэг соёл дээд цэгтээ хүрсэн нийгэм, цаг үед маш сонин, харанхуй гэмээр шалтгаанаар гацаанд орсон нь хачирхалтай. Тэр хачирхалтай шалтгаанд Монголын өнцөг булан бүрээс шилэгдэн, сонгогдсон улстөрчид, архаг парламентчид хүртэл итгэсэн нь бүр сонин.

Гэхдээ энэ технологи манайд анхных биш. Нэлээд хэдэн жилийн өмнө Монгол Улс урд хөрштэй шууд холбогдож экспорт хийх нарийн царигтай төмөр зам барих гэхэд “Танктай хятадууд орж ирж Монголыг эзэлнэ” гэдэг суртал ухуулга өргөн хүрээнд өрнөж, тэр нь бүр нийтийг хамарснаар төмөр замын төсөл 10 жил гацсан түүхтэй. Энэ эмгэнэлт пи-ар явсаар өргөн царигтай төмөр зам барьж, эцэст нь хилийн наана мухардаад зогсчихсон. Инээдэм гэх үү, эмгэнэл гэх үү.

Гэтэл танк ажиллагааны дараагийн хувилбар Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн төсөл дээр хэрэгжчихлээ. Арга барил нь ижил. Хуулийн төслийн агуулга, үр дагавар чухал биш төсөл санаачлагч Эдийн засаг хөгжлийн сайд Ч.Хүрэлбаатарыг Хятадын эрлийз хурлийз, хамсаатан, үгсэн хуйвалдагч, захиалга гүйцэтгэгч, Хятадуудад 100 жилээр газар зарах гэж байна гэж олон нийтийн тархийг угаалаа. Харамсалтай нь энэ тархи угаалтанд олон нийт битгий хэл парламент автаж, хуулийн төсөл гацаанд орж, занданшиж үлдэв. Энэ бол УИХ-ын дарга Г.Занданшатарын дээр хэлсэн “Алдаанаасаа суралцаж, гажуудлаа засах” мэдэгдэл амьдрал дээр эсрэгээрээ хэрэгжсэний гашуун жишээ. Г.Занданшатарын тэргүүлсэн энэ парламент хэрхэн ажилласнаа дүгнэж буй энэ цаг хугацаанд сануулах ёстой улс орны том эрх ашиг бол Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн төсөл байлаа.

Сонирхолтой нэг зүйл бий. Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Ч.Хүрэлбаатар үнэхээр газрыг гадныханд зарахыг санаархав уу. Хэнд ч хардах эрх бий. Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг 2013 онд Н.Алтанхуягийн Засгийн газар санаачилж, З.Энхболдын даргалсан УИХ батлахдаа “Гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгжид газрыг 60 хүртэл жилээр гэрээний үндсэн дээр ЭЗЭМШҮҮЛЭХ, ашиглуулах уг хугацааг гэрээнд заасан анхны нөхцөлөөр нэг удаа 40 хүртэл жилээр сунгаж болно” гэж заасан байв.

Товчхондоо Монгол Улсын Үндсэн хуульд харшилсан, гадаадынханд газар “ЭЗЭМШҮҮЛЭХ” заалтыг Н.Алтанхуяг санаачилж, З.Энхболд алх цохиж 11 жилийн өмнө батлаж байлаа. Тэгвэл сая Эдийн засаг, хөгжлийн яамнаас боловсруулж, Засгийн газрын хурлаар хэлэлцэж УИХ-д өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслөөс “эзэмшүүлэх” заалтыг хасч, зөвхөн ашиглуулах гэж үлдээснийг хуульчид, эдийн засагчид, хэрсүү иргэд ойлгоод байгаа ч нөгөө танкны үлгэрийн зохиолчид хуулийг биш хувь хүнийг нь гүтгэн харлуулах кампанит ажлыг өрнүүлсээр өнөөдрийг хүрэв.

Сайд Ч.Хүрэлбаатарын газрыг гадныханд эзэмшүүлж болохгүй, зөвхөн гэрээний үндсэн дээр ашиглуулах нь үр ашигтай, эх оронч бодлого гэж энэ хуулийн өөрчлөлтийг тайлбарладаг. Түүний энэ байр зөвхөн өнөөдөр ч биш, аль ч цаг үед, аль ч парламентад энэ байр сууриа хамгаалж ярьж хэлж, шүгэл үлээж байж. Тэрээр 2014 онд Н.Алтанхуягийн тэргүүлсэн Засгийн газар Газрын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг хэлэлцэх үеэр газрыг гадынханд “ЭЗЭМШҮҮЛЭХ” заалтыг эсэргүүцэж байсныг тухайн үеийн телевиз, радиогийн фонд, сонины шарласан хуудсанд үлджээ. Цахим орчинд ч тухайн үеийн баримт байна. Тодруулбал, 2014 оны зургадугаар сарын 16-нд УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар “Газрын тухай хуулийн төслийн дараах хоёр заалтаас (Газрын тухай хуулийн төсөл 3.1.6 “газар эзэмших” гэж газрыг хуулиар зөвшөөрсөн хүрээнд газар өмчлөгчтэй байгуулсан гэрээнд заасан зориулалт, нөхцөлийн дагуу өөрсдийн мэдэлд байлгах эрхийг. 15.5 гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгжид газар эзэмших эрхийг зөвхөн нээлттэй дуудлага худалдаагаар олгоно) харахад гадаадын компаниуд өөрийн мэдэлд байлгах газраа худалдаж авч болох юм байна. Засаг дарга нар газраа гадныханд зарах эрхтэй юм болох юм байна” гэж анхааруулсан мэдэгдлийг цахим хуудсаараа хийж байжээ. Өөрөөр хэлбэл, саяхан бид Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын Засаг дарга нар сумынхаа газар нутгийг их хэмжээгээр гадаадын хөрөнгө оруулалттай компаниудад эзэмшүүлсэн асуудлыг “Нүүрсний сонсгол”-ын үеэр мэдэж эрх баригчид, иргэд бүгд гайхаж хоцорсон. Гэтэл одоогоос 10 жилийн өмнө “Яг ийм зүйл болно шүү” гэж Ч.Хүрэлбаатар тухайн үед сөрөг хүчний гишүүн байхдаа анхааруулж, Н.Алтанхуягийн Засгийн газрыг хуулийн төслөө татаж авах саналыг ч гаргаж байжээ.

Ингээд харахаар их сонин. Газрын асуудал яг л танкны хувь тавиланг давтчихаж байгаа юм. Арга барил нь яг ижил. Төмөр замын төсөл Монгол Улсад ямар их үр өгөөжтэй байсныг таслан зогсоож, “Танктай хятадууд орж ирнэ” гэж гацааж чадсан шиг. Гадаадын хөрөнгө оруулалт шаардлагатай цаг үед хуулийг нь шинэчилж, ялангуяа “гадныханд газар өгөх гэлээ” гэсэн заалтыг нь хуучнаас нь авч хаячихаад байхад эсрэгээр хэрэгтэн болгож харлуулж байгаад улс орны эрх ашгийг уландаа гишгиж орхилоо.

Танк ажиллагаа амжилттай хэрэгжсэн. Үргэлжлүүлээд “газар” ажиллагаа…

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

УЕПГ-ын Олон нийттэй харилцах албанаас сар бүр бэлтгэн хүргэдэг “Прокурорын мэдээлэл” нэвтрүүлгийн 2024 оны гуравдугаар сарын шинэ дугаарыг хүлээн авч үзнэ үү.

Хан-Уул дүүргийн нутаг дэвсгэрт зонхилон үйлдэгдэж байгаа гэмт хэрэгт Хөдөлмөр хамгаалал, аюулгүй ажиллагааны дүрэм, журмыг хэрэгжүүлээгүйгээс хүний амь нас, эрүүл мэндэд хохирол учрах гэмт хэрэг ордог байна. Барилгын салбарын ажил эрчимжиж эхэлж байгаатай холбоотойгоор энэ төрлийн гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, сэрэмжлүүлэг болгох үүднээс нэвтрүүлгээ бэлтгэн хүргэж байна.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

БШУ-ы сайд Л.Энх-Амгалан тэргүүтэй төлөөлөгчид Эстони Улсын Боловсрол, эрдэм шинжилгээний сайд Кристина Калластай уулзаж, PISA үнэлгээний үр дүнд үндэслэн хийсэн шинэчлэл, тэр дундаа суралцагчдын унших чадварыг сайжруулсан туршлага, цахим шилжилтийн талаар санал солилцлоо. 

Эстони Улсын хувьд PISA үнэлгээнд богино хугацаанд амжилтаа ахиулж байгаа бөгөөд 2022 оны үнэлгээгээр Европын холбооны улсуудыг тэргүүлсэн юм. 


Бага ангийн хүүхдүүдийн унших чадварыг хөгжүүлэх арга зүйгээ шинэчилж, хурдан унших бус ойлгож уншихад сургах арга зүйг нэвтрүүлсэн байна. Түүнчлэн Эстонид боловсролын магадлан итгэмжлэл, үнэлгээ, цахим шилжилтээр хэрэгжүүлсэн ажлуудтай танилцаж хамтран ажиллах саналыг танилцууллаа.

Мэргэшлийн үндэсний шаталсан бүтэц болон чанарын баталгаажуулалтын чиг үүрэг харьцангуй шинэ концепц учраас салбарын түвшинд хүний нөөцийг чадавхжуулах, эрх зүйн орчныг тодорхой болгох зэрэг асуудлууд тулгамдаж байгаа.  Ялангуяа мэргэжлийн болон техникийн боловсрол, дээд боловсролын салбарт чанарыг баталгаажуулах, мэргэшлийг харилцан хүлээн зөвшөөрөх, кредит хөрвүүлэх чиглэлээр ХАКА болон Боловсролын магадлан итгэмжлэл, чанарын баталгаажуулалтын байгууллагатай хамтран ажиллах хүсэлтэй байна. 


Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНСУ-д хийж буй ажлын айлчлалынхаа үеэр Сөүл хотноо 2024 оны гуравдугаар сарын 28-нд болсон “Go Mongolia” аялал жуулчлалын үндэсний брэндийн арга хэмжээний нээлтэд оролцлоо.
Жилийн өмнө буюу 2023 оны хоёрдугаар сард Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Бүгд Найрамдах Солонгос Улсад хийсэн албан ёсны айлчлалын үеэр дэлхий дахинд эх орноо сурталчлах “Монголд зочлох жил”-ийн нээлтийг “Welcome to Mongolia” арга хэмжээгээр эхлүүлж байсан юм.
Ерөнхий сайд аялал жуулчлалын салбарын хөрөнгө оруулагчид, зочид буудал, агаарын тээврийн компаниуд, хэвлэл мэдээллийнхэн, кино урлаг, дэлгэцийн бүтээлийн одод, найруулагч, продюсерууд, цахим ертөнц, нийгмийн сүлжээний нөлөөлөгчид, контент бүтээгчдэд талархал илэрхийллээ. Өнгөрсөн 2023 онд Монгол Улсын эдийн засаг найман хувиар өсөж, эдийн засгийн өсөлтөөрөө дэлхийд 22-т эрэмбэлэгдсэн. Монгол Улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн хоёр дахин тэлсэн. Энэ өсөлт зөвхөн уул уурхайн биш аялал жуулчлалын салбараас байсан нь чухал үзүүлэлт гэдгийг Ерөнхий сайд тэмдэглэлээ. Өнгөрсөн онд Монголд ирсэн гурван жуулчин тутмын нэг нь тус улсаас ирсэн байна. Монгол Улсын Засгийн газар Солонгосын иргэдийг визгүй зорчих эрхзүйн орчныг бүрдүүлсэн. Цаашид ч үргэлжлүүлнэ гэв.
Монгол хүүхэд залуусын үзэж, сонсох дуртай Солонгосын алдартай дуучид, жүжигчид, Монголд аялсан тухайгаа нэвтрүүлэг контентоороо танилцуулж байна. Өнөөдөр Солонгосын хэвлэл мэдээллийн гурван суваг тутмын нэгээр Монгол Улсын талаар нэвтрүүлэг цацагдаж байгаа судалгаа байгаа юм гэдгийг дурдаад олон улсад Монгол Улсыг сурталчлахад томоохон хувь нэмэр оруулж буй Солонгос улсын ард иргэдэд Ерөнхий сайд талархал илэрхийллээ.

Монгол Улс 10 улсын 26 чиглэлд нислэг үйлддэг байсан бол 2023 онд 42 улсын 155 цэгт нислэг үйлдэх боломжтой болсон. Энэ онд 52 улсын 379 чиглэлд нислэг үйлдэнэ. Монгол, Солонгос хоёр улсын агаарын хэлэлцээрээр нислэгийн тоог үе шаттай тогтмол нэмэгдүүлэх, орон нутгийн шууд нислэгийг нээх шийдвэр гаргасан.
Монгол Улс жуулчдын аюулгүй байдалд онцгой анхаарал хандуулж, төрийн үйлчилгээг хялбаршуулан цахимжуулсан. Монгол Улсын цахим засаглалын индекс 18 байраар урагшилж, олон улсын хэмжээнд сайн туршилга болсон. Мөн орон нутагт “Starlink” өндөр хурдны интернет үйлчилгээ бүрэн нэвтэрсэн зэрэг мэдээллийг тус арга хэмжээний үеэр өглөө.

Монгол, солонгосчууд хамтдаа “Хөх толботон” аялал жуучлалын шинэ маршрут нээх санаачилгыг Ерөнхий сайд дэвшүүлээд “Хөх толботон” хэмээх энэхүү маршрутад АНУ, Энэтхэг, Европын холбоо, Төв Азийн олон улс орон нэгдэх боломжтой гэлээ.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ тус улсад хийж буй ажлын айлчлалынхаа үеэр БНСУ-ын Ерөнхий сайд Хан Дог Сү-тэй уулзана, мөн тус улсын аялал жуулчлалын салбарын төлөөлөлтэй уулзах юм.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *